Stojąc przed trudnym wyborem tego, w jaki formalny sposób zakończyć związek małżeński, mąż i żona rozpatrują zazwyczaj dwa rozwiązania – rozwód oraz separację. Oba mają na celu uregulowanie sytuacji prawnej osób, które zdecydowały się nie kontynuować wspólnego pożycia. Zrozumienie różnic pomiędzy nimi pozwala podjąć możliwie najbardziej świadomą decyzję. Rozwód, jak i separacja to przedsięwzięcia, które niosą za sobą dalekosiężne konsekwencje, dlatego ważne jest, aby przed dokonaniem wyboru dokładnie rozważyć „za” i „przeciw” każdego rozwiązania.
Rozwód i separacja – definicje
Cechą wspólną obydwóch rozwiązań jest bez wątpienia zakończenie pewnego etapu w życiu małżonków. Rozwód i separacja to jednak nie pojęcia tożsame. Wiążą się z odmiennymi skutkami i przesłankami, co ma istotne znacznie dla osób rozważających zakończenie zawartej relacji. Pojęcia definiujemy więc w sposób następujący:
- Rozwód – formalne i ostateczne rozwiązanie małżeństwa, które skutkuje pełnym ustaniem wszystkich więzi prawnych łączących dwie osoby. Pozytywne rozstrzygnięcie oznacza, że mariaż przestaje istnieć w świetle prawa, a była para może zawrzeć nowy związek.
- Separacja – orzeczenie sądowe, które potwierdza rozkład pożycia, ale nie powoduje rozwiązania związku. Mąż i żona pozostają formalnie w małżeństwie, ale ich wspólne życie pozostaje zawieszone.
Podstawową różnicą jest więc fakt, już rozwód całkowicie kończy mariaż, a wariant mniej radykalny jedynie formalizuje jego faktyczny rozpad, nie rozwiązując go w świetle prawa. Separacja jest częstym wyborem dla par, które z przyczyn religijnych lub osobistych nie chcą całkowicie kończyć związku, ale potrzebują formalnego uznania, że ich pożycie ustało.
Skutki prawne rozwodu i separacji
Wybór nie jest jednak wyłącznie kwestią ideologiczną. Rozwód i separacja to dwa rozwiązania, które ciągną za sobą odmienne konsekwencje, które wpływają na status prawny małżonków. W tym przypadku nie ma dobrej, czy złej decyzji – jest tylko świadoma.
Po orzeczeniu rozwodu małżonkowie zostają w pełni zwolnieniu ze wszystkich praw oraz obowiązków, jakie nałożone są na sformalizowany związek. Jest to istotna różnica w stosunku do separacji, gdzie po orzeczeniu, małżeństwo nadal trwa. Skutkiem zarówno rozwodu, jak i separacji jest całkowite przerwanie wspólności majątkowej. Jeśli podział dorobku nie został określony wcześniej, wymiar sprawiedliwości może orzec o jego fragmentaryzacji. Podobnie sytuacja ma się z alimentami – mogą one zostać zasądzone przy okazji orzeczenia obydwóch wariantów.
Największą różnicą jest jednak możliwość powrotu do wspólnego życia. W przypadku separacji małżonkowie mogą złożyć wniosek o jej zniesienie, co przywraca pełna prawa i obowiązki wynikające z formalnego związku. Taka możliwość nie istnieje przy rozwodzie.
Rozwód – procedura
W przypadku procesu rozwodowego, składając pozew, wymagane jest przedstawienie dowodów świadczących o trwałym i zupełnym rozkładzie pożycia małżeńskiego. Sąd przeanalizuje czy więzi emocjonalne, fizyczne i gospodarcze pomiędzy małżonkami przestały istnieć oraz czy nie ma możliwości ich odbudowania. Często oznacza to konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego. Wymiar sprawiedliwości rozpatruje także kwestie związane z wytypowaniem winowajcy – rozwód może zostać orzeczony z winą po stronie jednego, obu lub żadnego z partnerów. Sąd w trakcie postępowania zajmuje się również ustalaniem opieki nad małoletnimi dziećmi, przyznaniem alimentów oraz uregulowaniem kontaktów z nimi. Zdarza się także, iż wymiar sprawiedliwości musi także podjąć kwestię rozdziału majątkowego, co wydłuża potencjalny czas trwania całego postępowania.
Separacja – procedura
Proces separacyjny jest zazwyczaj znacznie prostszy i szybszy. Podczas składania wniosku o separację, należy wskazać jedynie, że doszło do zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, ale nie jest wymagane udowodnienie jego trwałości. Procedura jest mniej złożona, ponieważ nie pociąga za sobą konieczności orzekania o winie, chyba że strony wyraźnie tego żądają. W przypadku separacji sąd również decyduje o kwestiach związanych z alimentami czy opieką nad dziećmi. Orzeczenie powoduje także ustanie wspólności majątkowej, co oznacza, że od momentu jego wydania, każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim dorobkiem. Jeśli obie strony są zgodne – całe postępowanie może zakończyć się relatywnie szybko.
Co więc wybrać?
Rozwody i separacje to temat niezwykle nieprzyjemny i dla wielu osób bardzo trudny. Decyzja o tym, jakie rozwiązanie wybrać to nie tylko kwestia prawna, ale także emocjonalna i życiowa. Warto więc szczególnie dokładnie zastanowić się nad tym, jaka droga będzie lepsza. Różnice proceduralne i skutki prawne związane z tym krokiem są znaczące. Kiedy podczas konsultacji analizuję, które z tych rozwiązań jest bardziej odpowiednie, zawsze biorę pod uwagę specyficzne okoliczności danej sytuacji. Pomagam rozwiać wszelkie wątpliwości, aby decyzja była możliwie najbardziej przemyślenia i oparta na dogłębnej analizie wszystkich konsekwencji.
Jeśli potrzebują Państwo profesjonalnej porady prawnej w sprawie rozwodowej lub separacyjnej – zapraszam do kontaktu z Kancelarią.
